Regülâtörler tüp içerisindeki basıncı daha düşük kullanma basınç değerine tek veya çift kademede düşüren ve gazın emniyetli şekilde kullanımınını sağlayan doğru ekipmanlardır. 

En genel hali ile regülâtörler aşağıda gösterilen parçalardan meydana gelmiştir.
Giriş Manometresi: Tüp içerisindeki basıncı gösterir.
Çıkış manometresi: Kullanım basıncını gösterir.
Emniyet Valfi: Regülâtörün aşırı basınçlanması durumunda gaz bu valf vasıtasıyla tahliye edilir.
Ayar Vidası: Gazın kullanım değerine ayarlanmasını sağlar.
Çıkış Nipeli: Gaz çıkış bağlantı noktasıdır.
Diyafram: Gaz regülâsyonunu sağlayan önemli parçalardan biridir.

manometreee

 

Regülâtör çeşitleri ve Kullanım Alanları
Tek Kademe Regülâtörler: Tüpün içerisindeki basıncın tek kademede regüle edildiği regülâtörlerdir. Başlıca kullanım alanları imalat sanayi, lazer tezgâhları ve laboratuarlardır.
Çift Kademe Regülâtörler: Tüpün içerisindeki gazın 2 kademede regüle edildiği regülâtörlerdir. Çoğunlukla daha hassas basınç değerlerinde çalışması gereken laboratuar cihazlarında kullanılır.
Yüksek Basınç ve Debili Regülâtörler: Yüksek basınç ve debi gerektiren prosesler olan lazer cihazları veya tav ocaklarında kullanılır.

regulator1

 

regulator21

 

Çalışma Sistemi:
Tüp ventili açıldığında tüpteki gazın basınç değeri manometre saatinden okunur. Çalışma basıncını ayarlama kolu sıkıştırıldığında yaylı pistonu yukarı iterek yaya bağlı supap iğnesini harekete geçirerek yolu açar. Gaz gaz odasına dolarken geniş hacimle karşı karşıya kaldığı için basınç düşer Bu düşük basınç değerini çalışma basınç manometre saati gösterir. Hortum yolundaki musluğu açılarak gaz hamlaca gönderilmiş olur.

regulatorler

• Basınç düşürücüyü monte edilecek tüp kesinlikle dik pozisyonda olmalıdır.

• Üretici Firma tarafından ayarlanmış ve test edilmiş Emniyet supabı ayarı ile oynamayın.

 Basınç Düşürücüyü kullanılacak gaz cinsine uygun gaz tüpüne bağlayın.(Oksijen Basınç Düşürücüsünü Oksijen tüpüne, Asetilen Basınç Düşürücüsünü Asetilen tüpüne bağlanmalıdır.)

• Basınç düşürücüsünün gaz tüpüne bağlanmasını uygun bir anahtarla sağlayın.(Rakorların bozulmasını engellemek için)

• Basınç Düşürücüler yalnız kırmızı ile işaretlenmiş kısma kadar ayarlanabilir. Bunun üzerinde bir ayarlama tehlikelidir.

• Basınç Düşürücüler kesinlikle yağ ile temas etmemelidir. Aksi takdirde Yağ basınçlı Oksijenle ile temas ederek reaksiyona girerek şiddetli patlamaya neden olur. Bu yüzden kullanılacak olan takımlar ve eller yağdan arındırılması gerekir.

 Oksijen Basınç Düşürücüleri Tüpe vidalamada kesinlikle Deri Conta kullanmayınız.

• Asetilen Basınç Düşürücüleri Tüpe vidalamada kesinlikle Bakır Conta ve Asetilen tesisatlarında Bakır malzeme kullanmayınız.

 Asetilen Basınç Düşürücüsünün çalışma basıncını 1,5 bar basıncın üzerine ayarlamayın.

• Oksijen ve Yanıcı Gaz Basınç Düşürücülerinde Alev Geri Tepme Emniyet valfi kullanılmalıdır.

• Çalışma Ortamında tüp ve basınç düşürücüleri ısıdan ,alevden ,kıvılcımdan ve ısınmış sıcak metal parçalardan uzak tutulmalıdır.

• Basınç düşürücülerin tamir ve bakımları sadece yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır.

Basınç Düşürücülerin Tüplere bağlanması

• Tüp valfi çok kısa bir sürede açılıp kapatılır. Bu işlem valf deliğinde oluşabilecek toz ve pisliklerin dışarı atılması sağlanır.
• Tüp Valfi bağlantı vidasının ve ağız kısmının temiz olmasına dikkat edilir. Eğer kir ve metal tozları mevcut ise temiz bir bez ile uzaklaştırılması gerekir.
• Basınç düşürücüyü tüp valfine uygun anahtar kullanarak takınız.
• Tüpe vidalamada yıpranmış contalar kullanılmaması ve yenisiyle değiştirilmesi gerekir.
• Basınç düşürücüyü tüpe takma esnasında basınç ayar vidası yere doğru dik konumda olması gerekir.
Tüp valfini açmadan önce basınç ayar vidasını sola döndürerek (saat yönünün tersi) tamamen gevşetin (boşa alın).

• Tüp valfini açarken önünde ve arkasında durmayın.

Basınç düşürücünün yan tarafına geçerek yüksek basınç manometresi tüpteki basıncı gösterene kadar tüp valfini yavaş ve dikkatlice açın.
• Basınç düşürücüsünün sızdırmazlık kontrolünü sabun köpüğü kullanarak kontrolünü yapın
• Gaz çıkış bağlantısına hortumu uygun kelepçe ile bağlayın.
• Basınç ayar vidasını sağa çevirerek kullanılacak olan basıncı ve debisi (lt\dak) olarak ayarlanır.

KAYNAK: Prof .Dr. Salim Aslanlar Gaz Eritme Kaynakları Ders Notları